photo: nationalobserver.com
Η ζωή μας σε καραντίνα μας έχει φέρει πρόσωπο με πρόσωπο με τον εαυτό μας και τις αλήθειές μας – αντιμέτωπους με το εγώ και το εμείς, με τη μοναχικότητα και την κοινωνική αλληλεγγύη. «Αυτό που βιώνουμε το τελευταίο διάστημα λόγω της κοινωνικής απομόνωσης, ως μέτρο πρόληψης και προστασίας από τον νέο κορωνοϊό, είναι κάτι πρωτόγνωρο για πολλούς, είναι κάτι που οι περισσότεροι το αποφεύγουν – αποφεύγουν να μείνουν μόνοι τους πέντε λεπτά, πόσω μάλλον τώρα μέρες ατέλειωτες. Θα είναι ένα μαρτύριο, εξ ου και εντάσεις υπάρχουν κ.λπ.» σημειώνει ο κοινωνιολόγος Νίκος Περιστιάνης. «Οι Κύπριοι είμαστε όντα κοινωνικά, είναι ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της κοινωνίας μας η συναναστροφή, εξ ου και η μεγάλη δημοτικότητα των καφενείων παλαιότερα και των καφέ σήμερα, όπου βλέπουμε συνεχώς ομάδες να συναθροίζονται, να σπαταλούν ώρες κουβεντιάζοντας για σημαντικά και ασήμαντα πράγματα, και να είναι ένα σημαντικό μέρος της ζωής. Αντίθετα, κάποιες ασχολίες που είναι ατομικές, ιδιωτικές, δεν φαίνεται να είναι τόσο δημοφιλείς στην Κύπρο. Για παράδειγμα, το διάβασμα, η μελέτη, το γράψιμο. Γενικά, οι Κύπριοι αξιολογούν ως πιο σημαντικές τις ανθρώπινες σχέσεις, είναι πιο εύκολη η οικειότητα των σχέσεων» ανέφερε χαρακτηριστικά στον «Π» ο δρ Περιστιάνης, επισημαίνοντας παράλληλα ότι «είμαστε, για παράδειγμα, μια κοινωνία που πάμε στην εκκλησία για κοινωνικοποίηση και όχι για να βρούμε απαντήσεις σε υπαρξιακά ερωτήματα». Είμαστε, συνέχισε, μια κοινωνία που δεν προβληματίζεται σε μεγάλο βαθμό για το τι είναι η ατομικότητά μας, για το τι είμαστε ως άτομα, ως μονάδες, αλλά ζούμε περισσότερο τις κοινωνικές σχέσεις αντί να σκεφτόμαστε, να συλλογιζόμαστε το ποιοι είμαστε. «Αυτό που ζούμε σήμερα είναι κάτι παράξενο. Οι Κύπριοι, ακόμα και όταν μένουμε στα σπίτια μας, είναι για να είμαστε με τους δικούς μας, με τις οικογένειές μας, και όχι για να μείνουμε μόνοι μας. Δεν ξέρουμε να απολαύσουμε τη μοναχικότητά μας. Ωστόσο, είμαστε ταυτόχρονα μια κοινωνία αρκετά συντηρητική, που υπακούμε στις αρχές και τις διάφορες εξουσίες – αν και έχουμε τάσεις ατομικής αναρχίας. Όταν όμως αντιληφθούμε τη σοβαρότητα μιας κατάστασης ή/και φοβηθούμε, όπως συμβαίνει σήμερα, τότε αποδεχόμαστε τις οδηγίες, πειθαρχούμε, οργανωνόμαστε, συσπειρωνόμαστε για να αντιμετωπίσουμε τον μεγάλο κίνδυνο. Προ του κινδύνου, υπερισχύουν τα θετικά μας χαρακτηριστικά» προσθέτει.
Και πώς θα βγούμε από αυτή την ιστορία, από την περίοδο του «μένουμε σπίτι» λόγω κορωνοϊού;
Θα βγούμε λαβωμένοι, θα θυμηθούμε ότι υπάρχει και μια άλλη διάσταση της ζωής πέρα από τη ρηχότητα, η οποία δεν μπορεί να αντιπροσωπεύει τι είναι η ζωή. Θα ξαναθυμηθούμε πράγματα που είναι σημαντικά στη ζωή, όπως το ποιοι είμαστε, τα υπαρξιακά διλήμματα τα οποία επισκιάζει η κοινωνικότητα και οι εφήμερες, ίσως επιφανειακές πολλές φορές, σχέσεις. Η ζωή είναι ένας συνδυασμός καλών και τραγικών στιγμών μας. Σήμερα βιώνουμε την πραγματικότητά μας περίπου σαν έναν Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ζούσαμε ως να ήμασταν μια γενιά που δεν θα ζούσε άλλο παγκόσμιο πόλεμο. Αυτή τη στιγμή μαίνεται ένας νέος παγκόσμιος πόλεμος, με άλλα μέσα. Παρακολουθούσαμε παθητικά, σαν θεατές κινηματογραφικού έργου, το τι συνέβαινε στην Κίνα. Τώρα, η νόσος είναι εντός των πυλών.
Και μετά τον κορωνοϊό, θα είμαστε καλύτεροι άνθρωποι, διαφορετικοί άνθρωποι;
Εξαρτάται από το πόσο θα κρατήσει και ποια θα είναι η έκταση των τραγικών αποτελεσμάτων της πανδημίας. Δεν αλλάζει εύκολα η προσωπικότητα του ανθρώπου. Σε κάποιους από εμάς, θα μείνει μια αντίληψη για το απρόβλεπτο της ζωής, που το ξεχνούμε μέσα από την καθημερινότητα και τη ρουτίνα μας. Και ίσως κάποιοι συνειδητοποιήσουμε το πόσο αλληλοεξαρτώμενος είναι πια ο κόσμος, το κάθε κράτος, ο κάθε άνθρωπος.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα:
"Πολίτης" (6 Απριλίου 2020)
